Khám phá bí ẩn của Campuchia: Từ di sản Angkor Wat huy hoàng, văn hóa độc đáo, đến lịch sử phong phú, hãy cùng chúng tôi đắm chìm trong hành trình khám phá quốc gia kỳ thú này tại trái tim Đông Nam Á.
Giới thiệu tổng quan về nước Campuchia
Tên chính thức là Vương quốc Campuchia nằm ở phía nam bán đảo Đông Dương ở Đông Nam Á. Đất nước này được thiên nhiên ưu đãi với hệ động thực vật đa dạng, đặc trưng cho vùng nhiệt đới. Lịch sử lâu đời của nó cũng là điểm hấp dẫn đang chờ du khách khám phá.
Không còn nghi ngờ gì nữa, điểm thu hút chính của Campuchia là những ngôi đền Angkor tráng lệ, cả về quy mô lẫn vẻ đẹp, nhưng còn có nhiều điều thú vị hơn những địa điểm văn hóa nổi tiếng của nó.
Ngoài vẻ đẹp hùng vĩ đầy ấn tượng của cố đô, Campuchia còn có vẻ đẹp rải rác khắp Vương quốc. Du khách có thể đi thuyền xuôi dòng sông Mê Kông và các nhánh sông, trekking ở những vùng xa xôi và thư giãn trên những bãi biển hoang vắng.
Từ lịch sử lâu đời, Campuchia đang được hưởng lợi từ hai thập kỷ tương đối ổn định, trải qua nội chiến và sự cai trị tàn sát của Khmer Đỏ. Nó có chung biên giới với Việt Nam ở phía đông, Lào ở phía bắc, Thái Lan ở phía tây, bờ biển phía tây nam và bao gồm 20 tỉnh và 4 thành phố.
Kể từ cuộc bầu cử quốc gia vừa qua, một kỷ nguyên mới của hòa bình và ổn định chính trị đã bén rễ trên đất nước. Hiện đã có cơ hội để khám phá trái tim sâu thẳm nhất của Vương quốc, du hành đến những khu vực ít được biết đến và hiểu thêm về nền văn minh Angkor.
Du lịch là một trong những ngành công nghiệp chính ở Vương quốc Campuchia và những nỗ lực mạnh mẽ đang được thực hiện để quảng bá đất nước này như một điểm đến độc đáo, đa dạng và phong phú với di sản văn hóa hấp dẫn.
Địa hình Campuchia
Địa hình của Campuchia bao gồm một vùng đồng bằng thấp ở trung tâm, được vây quanh bởi các khu vực núi non và cao nguyên ở phía Đông Bắc. Về phía Tây Nam, khu vực này mở rộng thành đồng bằng ven biển. Dựa vào tiềm năng phát triển du lịch, địa hình của Campuchia có thể được phân loại thành bốn khu vực chính như sau:
Vùng đồng bằng Đông Nam
Đông Nam Campuchia có diện tích khoảng 25,069 km² và dân số ước lượng là 5,898,305 người, chiếm khoảng 51.6% tổng số dân của cả nước, với mật độ cư dân là 235 người/km² theo số liệu từ năm 1998. Khu vực này bao gồm sáu đơn vị hành chính bao gồm Phnom Penh, Kandal, Kom Pong Cham, Svay Rieng, Prey Veng và Takeo, với tổng cộng 63 huyện, 700 xã và 6,414 thôn, làng.
Đây là khu vực đông dân nhất ở Campuchia, nơi cư trú của nhiều nhóm dân tộc khác nhau bao gồm Khmer, Hoa, Việt, Chăm, Thái và Lào. Ngoài ra, tại Kom Pong Cham còn có cộng đồng của các dân tộc thiểu số như Kuoy và Steang, chủ yếu ở huyện Krek và Memut.
Vùng trung bộ bao quanh Biển Hồ
Khu vực này rộng 67,668 km² và có dân số khoảng 3,505,448 người, tương đương với 30.7% tổng dân số của Campuchia, với mật độ dân cư là 57 người/km² dựa vào số liệu từ năm 1998. Bao gồm 8 tỉnh gồm Kom Pong Thom, Siem Reap, Banteay Meanchey, Battambang, Pousat, Kom Pong Chnang, Oddar Meanchey và Pailin, khu vực này chia thành 60 huyện và 488 phường, xã với tổng số 4,041 thôn, làng.
Phần lớn cư dân tại đây thuộc các dân tộc Khmer, Việt và Chăm, bên cạnh đó cũng có một số nhóm dân tộc thiểu số sinh sống ở các khu vực đồi núi như Sa Och, Steang và Samre.
Vùng duyên hải Tây Nam
Vùng ven biển Campuchia, với diện tích là 17,237 km² và dân số đạt 845,000 người, có mật độ dân số là 49 người/km² theo số liệu năm 1998. Bốn tỉnh thuộc khu vực này bao gồm Sihanoukville, Kampot, Koh Kong và Kep, nằm dọc theo lối ven biển phía Tây Nam với chiều dài khoảng 440 km. Sihanoukville được xem là trung tâm chính của vùng, cách thủ đô Phnom Penh khoảng 232 km.
Phần lớn cư dân ở đây là người Khmer, chiếm tới 80%, nhưng cũng có sự hiện diện của người Chăm, Việt, Hoa, Thái và một số nhóm dân tộc thiểu số khác. Nhờ vào nguồn thu từ hoạt động đánh bắt và nuôi trồng hải sản, cư dân vùng ven biển này có mức sống khá cao.
Vùng ven biển Campuchia đặc trưng bởi địa hình đa dạng từ núi non, đồng bằng, bờ biển đến các vịnh biển, và nổi tiếng với những bãi biển cát trắng tuyệt đẹp.
Tại đây, các loại cây như dầu cọ, dừa, tiêu, sầu riêng, cùng với các loại cây khác bao gồm cả cây đước phát triển mạnh mẽ. Bờ biển Campuchia đang dần bị xói mòn, với việc đo đạc vào năm 1997 cho thấy chiều dài bờ biển chỉ còn 435 km, mặc dù con số 440 km vẫn được nhiều người công nhận.
Vịnh Thái Lan, nằm ngay cạnh bờ biển Campuchia, tách biệt quốc gia này với bán đảo Malacca của Malaysia. Vịnh này khá rộng lớn với độ sâu dao động từ 50 m đến 81 m và có đáy biển tương đối bằng phẳng.
Trong khu vực này, Campuchia sở hữu tổng cộng 60 đảo lớn nhỏ, bao gồm 23 đảo ở tỉnh Koh Kong, 2 đảo ở Kampot, 22 đảo ở Sihanoukville và 13 đảo ở Kep.
Vùng núi và cao nguyên Đông Bắc
Khu vực này trải rộng trên 68,061 km², với tổng dân số là 1,189,042 người, chiếm khoảng 10.3% tổng số dân của Campuchia, và mật độ dân số là 17 người/km² dựa vào dữ liệu từ năm 1998. Đây là vùng bao gồm sáu tỉnh: Kom Pong Speu, Kratie, Stung Treng, Preah Vihear, Rattanakiri và Mondolkiri, với 39 huyện và 283 đơn vị hành chính cấp xã, bao gồm 2,246 thôn, làng.
Khu vực này là nhà của một quần thể đa dạng các nhóm dân tộc, trong đó có người Khmer, Hoa, Việt, Lào, Thái và thêm 18 nhóm dân tộc thiểu số khác như Pnong, Steang, Kraol, Ro Oung, Tumpun, Tmuon, Bruv, Smil, Kuoy, Ar Norng, Charay, Kreung, Roder, Kha, Sa Och, Kachok, Kavet và Lun.
Trong số này, người Pnong là nhóm dân tộc thiểu số có số lượng lớn nhất, chiếm 45% tổng số dân số các nhóm dân tộc thiểu số ở đây.
Khí hậu của Campuchia
Campuchia trải qua một hệ thống khí hậu gió mùa, phân chia thành mùa mưa và mùa khô, mỗi mùa kéo dài gần như nửa năm. Quanh năm, nhiệt độ và độ ẩm luôn ở mức cao.
Gần 2/3 lãnh thổ Campuchia được phủ bởi rừng, nhưng đã có sự giảm sút đáng kể ở những nơi dễ dàng tiếp cận do việc chặt phá rừng làm đất canh tác.
Campuchia chia thành bốn phân mùa khí hậu
- Mùa khô lạnh kéo dài từ tháng 11 đến tháng 2 năm sau.
- Mùa khô nóng từ tháng 3 đến tháng 5.
- Mùa ẩm nóng từ tháng 6 đến tháng 8.
- Và mùa ẩm lạnh từ tháng 9 đến tháng 10.
Trong mùa nóng, nhiệt độ có thể tăng lên đến 35-37 độ C, nhưng không cảm thấy quá chói chang. Trong khi đó, mùa lạnh mang lại nhiệt độ dễ chịu hơn, giảm xuống dưới 20 độ C cả ngày lẫn đêm. Từ giữa tháng 6 đến tháng 10, gió mùa mang lại không khí hanh khô vào buổi sáng và cơn mưa kéo dài 1-2 giờ vào buổi chiều.
Mùa ẩm mang lại đủ lượng mưa để cây trồng tươi tốt, với độ ẩm chủ yếu đến từ khu vực biển gần tỉnh Sihanoukville, nơi mà mùa mưa tạo ra một bầu không khí yên bình, dường như làm mọi thứ trở nên chậm rãi.
Mặc dù mưa nhiều có thể làm giảm sự thu hút của các hoạt động du lịch, sự sôi động của ngành du lịch tại đây thường giảm bớt trong suốt mùa mưa. Tuy nhiên, từ cuối tháng 5 đến tháng 10 hàng năm, mùa mưa lại mở ra cơ hội cho du khách trải nghiệm vẻ đẹp của các di tích Angkor và khám phá nông thôn Campuchia.
Dù mùa mưa có thể gây trở ngại cho các chuyến du lịch, nhưng nó cũng tạo nên khung cảnh độc đáo và đầy sắc màu, khi ánh sáng phản chiếu trên mặt hồ bao quanh các ngôi đền, và cảnh quan của rừng nhiệt đới cùng những cánh đồng lúa trở nên mơn mởn, tràn đầy sức sống.
Dân cư và xã hội
Tính tới ngày đầu tiên của năm 2016, dân số của Campuchia được ước lượng đạt 15,703,820 người, ghi nhận một sự tăng trưởng là 1,62% tương đương 250,802 người so với con số 15,453,018 người vào năm trước đó. Trong năm 2015, dân số Campuchia chứng kiến một sự tăng tự nhiên khi số lượng sinh nhiều hơn tử với 281,709 người.
Tuy nhiên, do xu hướng di cư ra nước ngoài, dân số đã giảm đi 30,906 người. Tỷ lệ giới tính tại Campuchia, với 959 nam so với 1,000 nữ, thấp hơn so với tỷ lệ giới tính trung bình toàn cầu, là 1,016 nam cho mỗi 1,000 nữ tính vào năm 2015. Để hiểu rõ hơn, bạn có thể tham khảo bản đồ thế giới về tỷ lệ giới tính trên tổng dân số.
Dưới đây là số liệu cập nhật về dân số Campuchia cho năm 2023:
- Số ca sinh: 840.000
- Số người qua đời: 160.000.
- Tăng tự nhiên: 680.000.
- Di cư ròng: -20.000.
- Số lượng nam giới tính đến ngày 31 tháng 12 năm 2023: 8.620.000.
- Số lượng nữ giới tính đến ngày 31 tháng 12 năm 2023: 8.840.000.
- Tổng dân số Campuchia tính đến ngày 31 tháng 12 năm 2023 ước tính là 17.460.000.
Kinh tế và phát triển
Được thúc đẩy bởi xuất khẩu hàng may mặc và du lịch, nền kinh tế Campuchia đã duy trì tốc độ tăng trưởng trung bình 8% từ năm 1998 đến năm 2018, khiến nước này trở thành một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất thế giới.
Mặc dù giảm nhẹ nhưng tăng trưởng vẫn ở mức cao, ước tính đạt 7,1% vào năm 2019, sau khi đạt mức tăng trưởng tốt hơn dự kiến là 7,5% vào năm 2018.
Khu vực nông nghiệp và dịch vụ chiếm phần lớn trong nền kinh tế Campuchia. Sản phẩm nông nghiệp chủ yếu là gạo, cao su, ngô và sắn. Ngành công nghiệp chính của lĩnh vực sản xuất là sản phẩm may mặc, tạo nên lĩnh vực xuất khẩu.
Trong khi nền kinh tế Campuchia tiếp tục chịu tác động của đại dịch COVID-19, có những dấu hiệu cho thấy hoạt động kinh tế đang bắt đầu khởi sắc. Theo cập nhật kinh tế mới nhất của Ngân hàng Thế giới dành cho Campuchia, nền kinh tế được dự đoán sẽ giảm 2% vào năm 2020 nhưng dự kiến sẽ phục hồi trở lại và tăng trưởng 4% vào năm 2021.
Chính trị và tôn giáo
Vai trò lãnh đạo tối cao ở Campuchia thuộc về Quốc vương, người đại diện cho sự đoàn kết và thống nhất quốc gia. Quốc gia này hoạt động dưới hình thức một quốc gia dân chủ lập hiến với sự đa dạng về đảng phái.
Cứ mỗi năm năm, Campuchia tổ chức cuộc bầu cử, với lần gần nhất diễn ra vào tháng 7 năm 2018. Mỗi dịp bầu cử, không khí tại Campuchia trở nên sôi động với nhiều hoạt động vận động và tranh cử.
Phần lớn dân số Campuchia, chiếm tới 97%, theo đạo Phật và thường xuyên tham gia vào các nghi lễ tại chùa cũng như các lễ hội tôn giáo. Bên cạnh đó, cộng đồng người Chăm theo đạo Hồi cũng có mặt tại Campuchia, dù chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng số dân.
Như vậy, thông qua nội dung đã trình bày trên bạn đã có được cái nhìn tổng quan về quốc gia. Để khám phá thêm những kiến thức thú vị về địa lý, mời bạn ghé thăm yeudialy.edu.vn và tham khảo thêm nhiều bài viết khác.
